Nu het coronavirus Nederland al weken in haar greep houdt, is het zaak om ook vooruit te gaan kijken. Natuurlijk is het goed om de saamhorigheid nu te roemen, de inventiviteit, creativiteit en solidariteit van mensen. Maar waar dromen we over als we denken aan de wereld na Corona? Juist nu moeten we naast zorgen om gevolgenbestrijding ook praten over preventie: wat kunnen we doen om het risico op zo’n pandemie te verkleinen? Per slot van rekening weten we heel goed dat ongeveer twee derde van de verwekkers van infectieziekten afkomstig is van dieren.

Als we onze les leren dan zijn we een stuk veiliger voor infectieziekten – al is een uitbraak nooit 100% uit te sluiten. We richten ons bij Stichting AAP vooral op de dierwelzijn omdat we zien dat exotische dieren wereldwijd nog altijd worden gebruikt voor kwalijke doeleinden. In circussen, als alternatief medicijn of ‘heilzaam’ voedsel, om toeristen te vermaken en steeds vaker als ‘bijzonder’ huisdier. Vaak in heel ongeschikte of ronduit slechte omstandigheden. Deze omgang met exotische dieren blijkt keer op keer tot enorme problemen te leiden doordat ziekteverwekkers tussen verschillende diersoorten heen en weer springen en bijvoorbeeld onze veestapel raken (vogelgriep). Maar ook lopen we aan tegen nieuwe, voor de mens dodelijke virussen; zoönosen. SARS van civetkatten, MERS van kamelen en nu COVID-19, waarschijnlijk van een besmet schubdier op een markt in het Chinese Wuhan. Zolang al die vormen van exotisch diergebruik zijn toegestaan, lopen we een fors risico op een volgende pandemie. We wijzen dan graag naar China, maar weet wel dat voor het houden van exotische dieren op dit moment in de meeste Europese landen nauwelijks regels bestaan terwijl er vrijwel niets bekend is over de gezondheid van die huisdieren. Daarom pleit AAP al jaren voor een lijst met geschikte huisdieren, de positieflijst. De dieren op zo’n lijst worden ook beoordeeld op hun vermogen gevaarlijke virussen of andere infecties op mensen over te dragen. Alle soorten die niet veilig of geschikt zijn om te houden kunnen we dan in de dierentuin zien, waar ze wel weten hoe hiermee om te gaan. De samenleving mag en kan niet blootgesteld worden aan enorme risico’s vanwege de buitenissige hobby van een enkeling!

Waarover dromen wij in een wereld na corona? Meer dierenwelzijn omdat ongeschikte huisdieren niet meer verhandeld, vervoerd en gehouden mogen worden. Meer biodiversiteit omdat er minder exotische dieren uit het wild worden geplukt voor de handel. En tenslotte minder kans op ziekte-uitbraken omdat er geen dieren in handen komen van mensen die de risico’s niet kennen. Vroeger mocht je met een aapje over straat, iets wat nu ondenkbaar is. Wat een winst zou het zijn als nieuwe generaties het vanzelfsprekend vinden dat we exotische dieren met rust laten? Als we die les leren kunnen wij straks misschien zelfs ons einddoel realiseren: het sluiten van onze opvangcentra. Inderdaad, bij AAP dromen we van een toekomst zonder AAP.